Megapixels

Optimale resolutie
Een woordje uitleg over pixels, beeldgrootte en resolutie.

* Pixel : het kleinst mogelijke onderdeel van een digitale foto, eveneens beeldpunt genoemd
* Beeldgrootte : het totaal aantaal beeldpunten waaruit een digitale foto is opgebouwd, uitgedrukt in pixels of megapixels
* Resolutie : het aantal pixels uitgedrukt t.o.v. een lengtemaat, bijv. per inch of per cm


De megapixels vliegen u om de oren.
Fabrikanten van digitale fototoestellen proberen elkaar te overbluffen door toestellen te ontwikkelen die steeds meer beeldpunten kunnen registreren, maar heeft u die extra pixels echt wel allemaal nodig?
Alles hangt af van wat u uiteindelijk met uw digitale foto's wilt aanvangen. Ter verduidelijking een rekenvoorbeeldje:

We vertrekken van het gegeven dat de optimale resolutie voor een kwaliteitsvolle afdruk op gewoon formaat 300 ppi (pixels per inch) moet zijn. Een lagere resolutie boet in aan kwaliteit. Bij een te lage resolutie zult u zelfs de afzonderlijke pixels als vierkante blokjes kunnen waarnemen. Een hogere resolutie geeft geen merkbare kwaliteitswinst, maar zorgt wel voor veel grotere fotobestanden die meer tijd vergen om verstuurd te worden.
Een inch is een lengtemaat die gelijk is aan 2,54 cm. Anders gezegd hebben we dus 300 minuscuul kleine puntjes per 2,54 cm nodig om een mooie print te krijgen.
Omgerekend per centimeter zijn dit dus 300 : 2,54 = 118 pixels.

Stel dat u van uw digitale foto's afdrukken van 10 x 15 cm wilt maken, dan ziet ons rekenvoorbeeldje er als volgt uit:

Ideaal aantal beeldpunten = 118 x 10 x 118 x 15 = 2088600 pixels

Grofweg gezegd hebben we dus voor een 10 x 15 formaat foto zo'n 2 miljoen pixels of 2 megapixels nodig voor een goede afdruk. U heeft dus echt geen multimegapixel-kanon nodig als u enkel foto's in klein formaat wilt afdrukken.

Anders wordt het als u werkt met vergrotingen. We herhalen ons rekenvoorbeeldje voor een afdruk van 50 x 75 cm:

Ideaal aantal beeldpunten = 118 x 50 x 118 x 75 = 52 megapixels (!)

Een foto van 52 megapixels!?!? Inderdaad, dit is niet realistisch, want in de praktijk haalt u al goede resultaten voor prints op 50 x 75 cm met een foto van pakweg 7 megapixels. De verklaring voor dit verschil zit hem in het feit dat u bij vergrotingen niet meer met uw neus op de foto zit. In het algemeen kunnen we stellen dat de kijkafstand gelijk is aan 3 maal de kortste zijde van de foto.
Het is dus niet nodig om bij posters van 50 x 75 cm een resolutie van 300 ppi te hanteren, de praktijk toont aan dat een waarde van 110 ppi voor dit formaat ook al voldoende is. Ons rekenvoorbeeld ziet er in dat geval als volgt uit:

(110 : 2,54) x 50 x (110 : 2,54) x 75 = 7 megapixels

Zoals gezegd is een resolutie van 300 ppi een optimale waarde voor afdrukken op gewoon formaat. Veel digitale fotolabo's eisen geen optimale resolutie, maar werken met minimale waarden. Daardoor wordt het aantal megapixels beperkt, maar blijven de resultaten toch nog aanvaardbaar. Zit u echter onder de minimaal vereiste waarde, dan krijgt u een waarschuwing of wordt de afdruk gewoonweg geweigerd.
Er zijn afdrukcentrales die - indien nodig - het aantal beeldpunten softwarematig door interpolatie opkrikken tot de gewenste resolutie van 300 ppi. Daardoor wordt vermeden dat bij te lage resoluties afzonderlijke pixels als kleine vierkantjes kunnen waargenomen worden. Deze techniek is natuurlijk niet onbegrensd en zal naargelang de mate waarin hij wordt toegepast zijn invloed hebben op de scherpte van de uiteindelijke afdruk.